Bir önceki yazıda “Online terapide biçimsel handikaplar” başlıklı bir içeriği paylaşmıştık. Konunun basit oluşu beraberinde basit bir içeriğe neden oldu. Çalışmanın sonunda online terapinin mümkün olamayacağı ancak online danışmanlığın mümkünlüğüne dair bir kısa değerlendirme yapmıştık. Yoğun bir gündem ve özel bazı çalışmalar iki çalışma arasında belli bir zaman aralığı oluşmasına neden oldu.

Online terapi internet ortamında mümkün değildir. Çünkü psikoterapide algılama ve anlamlandırma süreçleri yüz yüze ilişki ve iletişimi gerektirir. Çok önemli bazı duygu ya da anksiyete modları vardır. Danışan yada hasta bu modlara girdiğinde terapist için hayati önemi olan çok önemli bilgilerin paylaşılması mümkündür. Online terapi yöntemi, bir önceki yazıda bahsetmiş olduğumuz bazı biçimsel handikaplardan ve yöntemin kendine özgü kısıtlayıcı veri toplama becerisinden dolayı pratik anlamda arzulanan verimi sağlayamaz. Örneğin PC başında yapılan bir online terapi görüşmesinde,  yaşanmış travmatik bir olayı hatırlama modunda olan bir danışan o an terapist dahil hiç kimseyle iletişim içinde olmak istemeyebilir. Bu istek yüz yüze yardımda da olası bir tepkidir. Ancak bu isteksizliğin yada yüz yüze terapi seansındaki bu durgunluğun terapiste veri sağlama konusunda çok önemli katkıları olabilir. Bu tepki, beden dilinden, mimiklerden, yüz hattına yansıyan duygu durumundan, bakışların ifade etmek istediklerine kadar terapistin danışanı anlama öngörüsüne çok şey katar. Buna benzer örnekler çoğaltılabilir.

Online danışmanlık ise online terapiye göre daha farklı işlevleri olan bir görüşme yöntemidir. Psikoterapinin özünü oluşturmak yerine psikoterapi görüşmelerini tamamlayıcı bazı işlevleri yerine getirebilir. Örneğin yüzyüze görüşme yapan bir danışan sağlık sorunları, ailevi ilişkiler, iş gereği il ya da yurt dışı toplantılarına katılmak zorunda olduğu için yüz yüze görüşmeye katılamayabilir. Bu durumda ara vermektense bazı yüzeysel paylaşımları sağlamada online danışmanlığın tamamlayıcı etkisi önemlidir.

Online danışmanlığın bir başka işlevi, psikoterapi öncesi bilgi edinme amacıyla bir uzman desteğini danışana sağlamaktır. Örneğin uzak bir ilde ikamet eden bir danışan terapistinin kendisine ne gibi katkılar sağlayacağını öğrenmek, sorunları çözme konusunda terapistin danışandan ne tür beklentiler içinde olacağını bilmek ya da yaşadığı sorunun terapistin uzmanlık alanına girip girmediğini öğrenmek amacıyla online danışmanlık yöntemiyle bilgi edinebilir.

Online danışmanlığın diğer bir işlevi ise enformasyon (bilgi) paylaşımıdır. Örneğin, ergenlik dönemindeki bir erkek çocuğunun özerk olma, otoriteye başkaldırma davranışları sergileyerek aileyi endişe içinde bıraktığını varsayalım. Anne bu davranışlar karşısında şaşkınlık yaşayarak çocuğunun geleceği için patalojik bir kaygı yaşayabilir. Aileye online danışmanlık yöntemiyle bu durumun ergenliğe has olduğu ve aşırı endişenin gerçekçi olmadığı bilgisi verilebilir. Yada belli yaşlarda yaşanan bazı değişimler bilgi olarak aktarılabilir.

Yine online danışmanlık yöntemi ile ruh sağlığı alanında ön bilgilendirme hizmetlerini vermek mümkündür. Örneğin sorun alanına göre danışanı ilgili terapistlere yönlendirme, kurumların iletişim bilgileri, hangi sorunun hangi psikoloji uzmanlığının müdahale alanına girdiği …vb bilgiler online danışmanlık yöntemiyle danışana sunulabilir.

Yüz yüze psikoterapi seanslarından sonra durum değerlendirmeleri veri paylaşımı, dosya aktarımı gibi zamandan tasarruf sağlayan veri transferleri online danışmanlığın diğer bir işlevi olarak zikredilebilir.

Özetle online danışmanlık bir danışanın uzmana daha önce telefon yöntemiyle ulaşarak almış olduğu hizmetlerin daha çeşitlilik sağlayarak sunulması işlevlerini sağlayabilir. Bunun dışında internet ortamında danışana sunulacak hizmetler kalıcı etki açısından birçok sorun muhteva eder ve kontrol dışı bazı sonuçları doğurabilir.

Bu konuda yapılan araştırmalar yetersiz olduğu için ancak kendi deneyimlerimizi ve gözlemlerimizi esas alarak bir çerçeve çizmeye çalıştık. Mutlaka içinde eksikler sınanmamış savlar vardır. Ancak bir tartışmayı fitillemesi açısından konuya değinmekte yarar gördüğümüz için iki başlık altında böyle bir konuyu ele aldık.

Bir sonraki yazıda görüşmek dileği ile.

Maruf BEÇENE

www.aktuelpsikoloji.com

Genel İçerik Editörü