Bu ilk karşı koyma buhrauı dönemi çocukta çeşitli duygu bo­zukluklarına da sebep olabilir. Erkek çocuğun annesine karşı duyduğu qın sevgi, buna bağlı olarak da az veya çok bir mik­tarda suçluluk duygusuyla babaya karşı düşmanhk beslemesi doğaldır. Bu dönemde çocuk cinsel gelişimi itibariyle Oldlpus kompleks (odip kompleksi) çağım yaşamaktadır. Bu çağın bir gereği olarak erkek çocuk anneye. kız çocuk da babaya aşıktır ve böylece çocuklar cinsel bir tatmin hız alma durumundadır-lar anne ve babalarından, erkek çocuk bu hisle, annesine karşı gizli bir suçluluk duygusu duyar. Keza kız çocukta aynı şekilde babaya karşı. Erkek çocuk babayı, kız çocuk da anneyi kıskamr. Anne erkek çocuğun, baba kız çocuğun olsun isterler. Eşlerin (anne-babanın) birlikte olmasından hoşlanmazlar? Anne baba kucaklaşsa çocukların araya girerek onları şiddetle ayırmaya çalıştığına çok anne baba şahit olmuşlardır. Baba sert, annede zayıf olduğu nisbette çocukların bu duyguları daha belirgin hal alır. Bu itibarla anne ile babmnın aldırmazlık Ile baskı uasında güzel bir denge kurmaları gereklidir. Anne sevginin, baba otorl­tenin temsilcisi olmalıdır. Bu otorite sert haşin anlamda değil­dir. Fakat ula anne Ile baba rolleri birbiriylb yer değiştirıneme­lidir. Çocukların psikososyal gelişimleri Için bu tehlikelidir. Ol­dipus kompleks dönemde kardeşler birbirleriyle de kıskançlık Içersiııe girebilirler, Iki kız kardeş veya iki erkek kardeşin bir­likte olması halinde olabileceği gibi. İşte bütün bu dönemlerde anne ve babanın fevkalade bilgili ve hünerli olmaları ve sevgiyi çocııklarına dengeli bir şekilde verebilmeleri, ileride doğabile­cek türlü duygusal bozuklukları önlemek yönünden pek mühim olacaktır. Daha sonraki yıllarda ailelerin çocuklarına karşı, hala­sına çekmış, dayısına çekmiş vd gibi haklı veya haksız eleştiri­lere girmeleri böylece önlenmiş olacaktır. Dememiz odur ki, ço­cuklar işte böyle böyle kişilik ve beceri psikososyal sağlık elde etmektedirler. Akrabalardan birisine benzemeleri vs. tamamen ikinci planda mütalla edilmelidir. En ağır ruh hastalıklarında bile yandan çok daha fazla bir oranla çocuğun sağlıklı olma şansı vardır. Şartlar, anne-baba ve sosyal çevre yöneltisl herşe­yin üzerinde mühimdir, çocuğun ileriki pslkososyal yaşamında ve başarısında bu önemlidir.

3 yaş bunalım dönemi çocuğu, söz gelimi kardeşinin annesi­nin kucağına oturmasını kıskanır. Büyüklerin alayları, zulümle­

ri, baskıları, daha başarılı sevimli ve güzel olan çocuğa karşı gizleyemedikleri aşırı sevgileri, ÇoCuğun bu yaş dönemi buna­Iımlarını artırır. Her bunalım döneminde enferiyorite (acizlik) duygusu -halkın aşağılık duygusu dediği- vardır. Haliyle bu dö­nemde de bu sözkonusudur. Çocuk böyle durumlarda çok ça­buk olarak acizlik kompleksine kendisini kaptırabilir ve daha güzel olan iç dünyasına döner. İçe kapalı çocuklar böyle mey­dana gelmeye başlar. Ana babaların beceriksizlikleri bunu za­manla daha da körükler. Maalesef ailelerde bu anormal durum­lara sık raslamak mümkündür. Çocuğu daha çok sevmek, erkek ve kız çocuklarına sevgi clağıtımında ihtiyatlı, adaletli davran­mak (sevgiye daha çok muhtaç olan çocuk hissettirmeden daha çok sevilebilir, tabii diğer kardeşlere,} onların kaprisleri karşı­sında gevşemeyen kararlılıkla tatlılık göstermek, çocukları sü­kunetle ve sevgiyle yola getirmek gereklidir. Üç yaş bunalım döneminin hüküm sürdüğü yaşlarda, yani 3-4 yaşlarından itibaren aile içinde herkesin aynı şekilde muamele görmemesi gerektiği hiçbir kıskançlık duygusu yaratrnadan çocuklara anla­tılabilmeli ve onlara bu gerçek kabul ettirilebilmelidir. Sevgide ve onlara eşya alımında eşitlik değil, adalet duygustınun ön planda tutulması gereği öğretilmelidir. 6 yaşındaki Ali’ye çiko­lata verilir, 3 yaşındaki Aysel’e verilmeyebilir. Çünkü çikolata o­na dokunmaktadır. 12 yaşındaki Mehmet’e ise Ali’den daha çok çikolata verilir. Çünkü o daha büyüktür. Kısaca bu yaştan itiba­ren çocukta eşitlik duygusundan çok adalet duygusu uyandır­mak ve geliştirmek gereklidir. Bunu çocuklar bu yaşta öğrenme­Ii, içlerine sindirmelidir.