DOĞUMDAN 3 YAŞA KADAR ÇOCUK:

Doğumun çocukta büyük bir sarsıntı yaptığı bilinmelidir. Bunun başarılı olması gereklidir. Doğum esnasında olan trav­malar (çarpma, vurma, sıkışma vd) daha ilerki yıllarda belirtile­ri görülebiLecek çeşitli beyin zararlarırıa (brain damage) yol aça­bilir. Halkın sar’a olarak bildiği epilepsi bunlardan bir tanesidir. Doğum ve çevresinin, doğum anının bu özelliğini kısaca belirt­tikten sonra ilk yaşın ilk keşiflerin yapıldığı dönem olduğunu söylemek lazımdır. Çocuk vücudunu keşYeder, emer, elleriyle yoklar, dokunur, avuçlarıyla sıkar. Böylece o dolaysız mekanı keşfeder, görür, işitir, ışığı, şekilleri renkleri vd keşfeder. Hare:

keti keşfrder, yerinde kıpırdanır durur, organlarını göze çarpa­cak şekilde zevkle hareket ettirir. Bu beden hareketleri, çocu­ğun kıpır kıpır hareketi bilindiği gibi onun kas ve sinir faaliyet­lerinin gelişmesi için lüzumludur. Bı.ı nedenle çocuğa küçük yaşlarında bağlanan kundaklar çocuğun bu özelliğini yerine ge­tirmesine mani teşkil etmemelidir. Bu arada çocuğun keşifleri devam eder. Çocuk sözü keşfeder. 12 aylıkken ilk kelimeleri söyler. 14’ncü ayına doğru yürümeye başlar.

Çocuk pek büyük bir heyecanlanma kabiliyeti gösterir. Her­şey bu devrede onun üzerinde sarsıntı yapabilir. Örneğin bir a­lışkanhığın terkedilmesi, rejimde değişiklik yapılması (sütten kesilmesi) gibi. Bu sarsıntının şiddetine ve tekrarına göre çocu­ğun karakteri üzerinde izler bırakması mümkündür. Çok defa bu izler kalmaktadır. Böylece onun zihin ve beden gelişmesin­de gecikmeler görünmesi de olağandır. Bunların başlıcası ço­cukta emniyetsizlik duygusu görülmesi olayıdır. Çocukta korku, sıkıntı ve ürkeklik görülür. Daha sonraları onda eııferiyorite (yetersizlik duygusu) -halkın aşağılık kompleksi dediği hal-meydana gelebilir. Çocuğun düzen ve düzensizliğinde bunların değeri büyüktür.

Çocuk üç yaşına doğru eşyanın düzenini bozmak sonra bun­ları yerli yerine koymak suretiyle oynar. Kısaca bu dönem çocu­ğuıı başkalarıyla münasebette bulunması için lüzumlu olan ma­haretleri elde ettiği yaştır. Çocuğun gelişmesi duyularının ve hareketlerinin gelişmesinden ayrılamaz. Yürümesi bedeni ka­dar zihnini de ilgilendiren bir merhale olarak karşımıza çıkar.