Yeme bozuklukları, yeme davranışlarında birçok sorunla seyreden, oluşumunda biyolojik, psikolojik, sosyal etkenlerin önemli olduğu psikiyatrik bozukluklardır. Kişilik özellikleri ve travmatik yaşantıların yeme bozukluklarının gelişiminde önemli rolü vardır. Psikiyatrik ek tanı ve travma öyküsü yeme bozukluğu hastalarında sık rastlanabilir, prognoz ve tedavi sürecini etkileyebilir. Travma öyküsüne bulimik hastalarda, bulimik olmayan hastalara göre daha sık rastlanmaktadır. Travma ile ilgili yapılan ilk çalışmalar cinsel kötüye kullanım üzerine yoğunlaşmış olsa da, daha sonraki çalışmalarda yeme bozukluklarında travma spektrumunun cinsel kötüye kullanımdan fiziksel ya da duygusal kötüye kullanım, ihmal ve ilgisizliğe kadar uzandığı anlaşılmıştır. Bu olgu sunumunda, gelişiminde psikolojik etmenler ve travmatik yaşantılarının önemli olduğu anoreksiya nervoza (tıkınan, çıkaran tip) tanısı alan genç kadın hasta aktarılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Yeme bozuklukları, travma, anoreksiya nervoza

Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi: 2010;23:121-127

GİRİŞ

Yeme bozuklukları, özellikle genç kadınlar arasında daha sık görülen, yeme davranışlarının değişik şekilde bozulmasıyla seyreden, oluşumunda biyolojik, psikolojik, sosyal etkenler, kişilik özellikleri ve travma öyküsünün önemli olduğu psikiyatrik bozukluklardır (1).

Psikiyatrik ek tanı ve travma öyküsüne yeme bozukluğu hastalarında sıklıkla rastlandığı, bunların prognoz ve tedavi sürecini etkilediği bilinmektedir. En sık ek tanı olarak majör depresyon, anksiyete bozuklukları ve kişilik bozuklukları görülmektedir (2,3). Ayrıca yeme bozukluğu gelişiminde travmanın önemi üzerinde durulmakta ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) üzerine ilgi giderek artmaktadır. Travma ile ilgili yapılan ilk çalışmalar cinsel kötüye kullanım üzerine yoğunlaşmıştır (4,5). Daha sonraki çalışmalarda yeme bozukluklarındaki travma spektrumu cinsel kötüye kullanımdan fiziksel ya da duygusal kötüye kullanım, ihmal ve ilgisizliğe kadar genişlemektedir (6). Özellikle aile içi ilişkiler, anne baba ilişkisindeki sorunlar ya da aile üyelerinin yaşadığı travmalara öyküde sık rastlandığı bildirilmiştir (7).