Teknoloji hayatımızın her köşesine dokunurken, “Terapiler de bu işin neresinde?” diye soranların sayısı hızla artıyor. Hele ki çift ve ilişki terapileri gibi oldukça duygu yüklü bir alanda yapay zekâ devreye girerse ne olur? Gelin, birlikte düşünelim...

"Yapay zekâ kötü müdür?" Hayır, ama...

İtiraf edelim: yapay zekâ (YZ) bazı şeyleri gerçekten kolaylaştırıyor. Mesela çiftler arasındaki iletişim sorunlarını anlamak için sorular sorabiliyor, duygusal analizler yapabiliyor, hatta tartışma tarzlarına göre bazı öneriler bile sunabiliyor.

Bir düşünün… Evinizde oturuyorsunuz, kahveniz elinizde, bir uygulama size “Bugün partnerinize teşekkür ettiniz mi?” diye soruyor. Bu hatırlatmalar bile bazen gerginliği azaltmaya yetiyor. Üstelik ne randevu derdi var, ne yol çilesi, ne de “Terapiye nasıl giderim?” endişesi.

Ama işin bir de öbür yüzü var…

Peki ya veri güvenliği ve gizlilik? Çiftlerin en mahrem duygularını ve tartışmalarını içeren verilerin yapay zekâ uygulamalarında nasıl saklandığı, kimlerle paylaşıldığı veya ne kadar güvende olduğu önemli bir soru işareti. Bu tür hassas bilgiler, kötü niyetli kişilerin eline geçerse ciddi sorunlara yol açabilir. Kullanıcıların bu konuda tam şeffaflığa ve kontrol yetkisine sahip olması kritik.

⚠️ Duygular Otomatik Çözülmez

Bir terapist sadece konuşmaz. Bazen bir susuşu fark eder, bazen bir bakıştaki kırgınlığı okur. “Ben iyiyim” diyen birinin ses tonundan, aslında hiç de iyi olmadığını anlar. Yapay zekâ şu an bu derinlikte bir farkındalığa sahip değil. Duyguların alt metni, geçmiş deneyimlerin gölgesi, o sessizce dökülen gözyaşı… Bunlar algoritmaların okuyabileceği şeyler değil.

Ayrıca, çift terapilerinde çoğu zaman sadece “ne söylendiği” değil, “nasıl söylendiği” önemlidir. Ve bu “nasıl” kısmı, yapay zekânın hâlâ acemisi olduğu bir alandır. Empati ve bağ kurma gibi insan olmanın temel unsurları, terapinin iyileştirici gücünün önemli bir parçasıdır. Yapay zekâ, ne kadar gelişirse gelişsin, gerçek bir insanın sıcaklığını, anlayışını ve yargılayıcı olmayan duruşunu tam anlamıyla taklit edemez. Bir kriz anında, yapay zekânın sunacağı algoritmik çözümler, insan bir terapistin sağladığı duygusal desteğin yerini tutamaz.

“Online terapi yerine geçebilir mi?”

Kabul edelim, online terapi de zaman kazandırıyor, şehir dışındaki danışanlar için büyük kolaylık sağlıyor. Bu noktada YZ destekli araçlar kimi zaman işe yarayabilir. Özellikle terapiye ilk adımı atmakta zorlanan kişiler için başlangıçta bir rahatlatıcı, bir “ısınma turu” olabilir. Ama burada önemli olan, YZ’nin bir araç olarak kullanılması. Yani direksiyonda hâlâ bir uzman olmalı.

Terapiye Gelmek, Terapiye Hazırlıktır

Şunu hiç düşündünüz mü: Terapiye gitmek için hazırlanmak, evden çıkmak, trafikle uğraşmak, park yeri aramak... Tüm bu süreç, aslında sizi terapiye zihinsel olarak hazırlıyor. O koltuğa oturana kadar geçen her adım, “Ben bu ilişki için çaba gösteriyorum” demenizin bir yolu.

Hani şu meşhur “İstanbul’daki hasta, Ankara’daki doktora iyi gelir” sözü vardır ya... İnsan bazen mesafeye, emeğe, ritüele ihtiyaç duyar. Bu, sadece zaman ayırmak değil, aynı zamanda bir değişim niyetidir. Ve inanın, bu niyetin kendisi bile iyileştirici olabilir.

Bu Konuyla İlgili Daha Fazlası İçin:
Bu yazının temelini oluşturan düşünceleri daha ayrıntılı ele aldığım bir video da hazırladım.
Ayrıca aynı konuyu sesli formatta dinlemek isteyenler için bir podcast bölümü de yayında. Aşağıdaki videoda bu yayını dinleyebilirsiniz.

Son Söz: Teknoloji yanımızda, yerimizde değil

Yapay zekâ, çiftlere destek olabilecek araçlar sunabilir; bilgi verebilir, bazı farkındalıklar yaratabilir. Ama ne olursa olsun, o koltuk hâlâ bir uzmana aittir. Zira terapi sadece çözüm üretmek değil, birlikte insan kalabilmektir.

Kendi ilişkinizin “ayarlarına” dokunmak istiyorsanız, bunu bir makineye değil, sizi dinleyen, anlayan, duygularınızın dilinden konuşan bir terapiste emanet edin. Çünkü bazı soruların cevabı, sadece bir insanın yüreğinde gizlidir.

Klinik Psikolog Serap Hanlar
Çift ve İlişki Terapisti

Bilgi ve Randevu için Whatsapp: 05070538485