‘Yuva’ ve çocuğun yuvayı değerlendirmesi

İnsanın yuvası fiziksel bir yapı, yemek yenen ve uyunan bir yer ve bir mülkiyetten daha fazladır. Yuva, ayrıca hepimiz için özgün olan ve herhangi bir yerde herhangi bir zamanda bir kokuyla, bir sesle veya sevdiğimiz birisinin bir bakışıyla aklımıza geliveren bir duygular bileşimidir de. Yuvamız duygusal yaşantımızın merkezindedir. Yuva, güvenlik, sıcak kucaklamalar, tatlı gülüşler, kahkahalar demektir. Aile bireylerine ait olma hissi verir. Orada aile ve ailenin sırları vardır, insan kendini yalnız hissetmeden tek başına olabilir, bağırabilir, ağlayabilir, dünya tehlikeli bir yer olduğunda oraya sığınabilir. Çocuklar orada büyür, nasıl yardım edebileceklerini öğrenir. İnsan yuvasında şu anın zevkini çıkarır ve geleceğin hayalini kurar, orası insanın istediği kişi olabildiği ve hayal kurmakta özgür olduğu yerdir.

Her çocuğun yuvasıyla ilgili değerlendirmesi farklıdır. Bir bebek için yuva annesinin kolları ve onun verebileceği sıcaklık, destek ve güvenlik demektir. Kendi başına hareket etmeye başlayan bir bebek için anne, yuvanın merkezi haline gelir. Ufak araştırıcı etrafını öğrenmeye çalışırken sık sık anneye dönmeye gereksinimi duyar. Konuşmaya başlayan çocuk, evdeki diğer bireylerden dünyayı öğrenir ve evin fiziksel ortamının önemini de anlamaya başlar. Yirmi ay civarında bir bebek bile bir ‘ev’ ile ‘yuva’nın farkını anlayabilir.

İnsanın yuvasının kaybı bir binanın veya malın kaybından çok daha ileridir. Bu, alışkanlıklardan ve çevreden kopma anlamına gelir. Deprem dolayısıyla birçok aile geçici barınaklarda kalmak zorunda bulunuyor. Ufak bebeklerin gelişimi için annenin sağlıklı olması ve bebeklerin ihtiyaçlarının karşılanması durumunda bu barınaklar önceki evlerinden çok farklı değildir. Her durumda en önemli belirleyici annenin psikolojik durumudur. Ancak daha büyük çocuklar için alıştıkları ortamdan koparılmak başlı başına bir stres kaynağıdır. Buna, çocukların çevrelerinin önemli bir parçası olan arkadaşlarının, oyun alanlarının, tanıdıkları ve sevdikleri yerlerin kaybı da eklenirse, günlük alışkanlıklardan ne kadar uzaklaşıldığı daha açık anlaşılacaktır. Deprem bölgesinde yaşayan ve baştan beri kurtarma çalışmalarında yer alan 18 yaşındaki bir izcimiz, ‘bana koyan doğup büyüdüğüm yerin yok olması, halkımın yok olması, bir kısmınının göç etmesi ve diğerlerinin ölmesi, peki ben şimdi kimin için çalışıyorum’ tarzındaki isyanı ile duygusunu dile getirmiştir. Bu yüzden, bu ailelerin bir an önce yuva olarak kabul edebilecekleri yerleşim birimlerine yerleştirilmeleri çok önemlidir.