Serkan Gürgenci

Serkan Gürgenci

DEHB’li Çocukların Öğretmenleri Nelere Dikkat Etmeli?

DEHB’li Çocukların Öğretmenleri Nelere Dikkat Etmeli?

DEHB öğretmenlerin en sık karşılaştığı sorunlardan biridir. DEHB li çocukları okul ve sınıf ortamında bulundukları zaman uyulması gereken kurallar ile ilgili sorunlar yaşamaktadırlar. Bununla birlikte öğrenme süreçlerinde farklı sorunlar yaşamaktadırlar. Bu nedenlerden dolayı öğretmenlerin en fazla iletişim kurmaya çalıştıkları çocuklar DEHB li çocuklar olmaktadır.

DEHB bozukluğu yaşayan çocukların öğretmenlerinin ne tür sorunlarla karşı karşıya kalacakları ve bunlara yönelik nelere yapabilecekleri konusunda bilgi verilecektir.

DEHB tedavisinde sabırlı ve istikrarlı olmak çok önemlidir. DEHB tanısı almış bşr öğrencinizin hekimiyle mutlaka yazılı ve sözlü iletişim kurmaya çalışın. Sizin gözlemleriniz uzmanlar için çok değerlidir. Öğretmenlerin çocukla geçirdiği zamanın gerek uzunluğu gerekse işlevselliği uzmanların değerlendirmelerine veri niteliği taşımaktadır. Bunun yanında tedavi sürecinde meydana gelen olumlu ve olumsuz sonuçların gözlemcisi konumunda olan öğretmenin vereceği bilgiler tedavinin gidişini değiştirebilecek niteliktedir. Bu nedenle öğretmenlerin tedavide aktif rol almaları sağaltımın önemli parçalarındandır.

DEHB yaşayan çocukların sınıf içinde ve sınıf dışında şu tür  sorunlar yaşayabilmektedirler:

  •  Yerinde oturamama
  •  Derste konuşma
  •  Seslenildiğinde duymuyormuş gibi davranma
  •  Sürekli başka işlerle meşgul olma
  •  Sırasında kalkıp ders dışı veya ders ile ilgili işlerle gereğinden fazla meşgul olma
  •  Ders başarısızlığı
  •  Sırasını bekleyememe
  •  Kavga etme
  •  Küfür etme
  •  Dersten kaçma
  •  Cinsel içerikli hareket veya sözler
  •  Sarkıntılık
  •  Olumsuz gruplara dahil olma
  •  Sigara vb maddeler kullanma
  •  İçe kapanıklılık
  •  Güvensizlik vb. sorunlar yaşanabilmektedir.

Bu tür sorunlu çocuklarla iletişim kurma ve onları olumlu davranışlarda bulunmaya yöneltmek için mutlaka kolektif çalışmanın yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada öğretmen, aile, hekim ve okul psikolojik danışmanın iletişim halinde olmaları tedavinin kaçınılmaz şartlarındandır.

Bu çocuk veya ergenlerle iletişim kurmak çok önemlidir. Sürekli eleştiren, sorun ve ceza merkezli iletişim mevcut olumsuz tutum ve davranışların iyileşmesine hiçbir katkı sağlamayacaktır. Bu durumda en önemli şey sabır ve hoşgörülü olmaktır.

DEHB tedavisinde olumlu sonuç alınamamasının önemli sebeplerinden biri de sorumluluğun tek bir kişiye ( bazen hekime, bazen aileye, bazen öğretmene, bazen de psikolojik danışmana/psikologa) yıkılmasıdır. Bu yüzden kolektif çalışma hem yükü hafifletmekte hem de süreci hızlandırmaktadır.

DEHB sendromu basit bir yaramazlıkla, haylazlıkla veya tembellikle i,zeh edilemeyecek kadar karmaşık bir hastalıktır. Onun için öncelikle öğretmenler ve aileler bu konuda ciddi bir bilgilendirme eğitiminde geçmelidirler. Ayrıca okul idare kadrosunun da bu eğitimi alması bir zorunluluktur. Çünkü bizim eğitim sistemimizde okul idaresi caza veren, korkutan, okuldan atan bir birim olarak algılanmaktadır. Bu nedenle bu tür algıların ortadan kalması için DEHB in bir hastalık olduğunu ve tedavi edilmezse daha tehlikeli sonuçların ortay çıkabileceğini bilmek çok önemlidir.

DEHB tedavisinde süreç çok önemlidir. Hemen bir sonuç beklenilmemesi gerekmektedir. Tabi bu beklemede okul ortamını bozacak birçok durum meydana gelebilmektedir. Bunun için çocukla kurabileceğimiz iletişim bizim için çok önemlidir. Bu tür çocukların yaşamla bağını kurabileceğimiz bir alanın tespit edilip hemen o aktiviteye yönlendirilmesi ve kendini ifade edebileceği bir yaşam alanı oluşturulması tedavinin en önemli parçalarındandır.

DEHB li çocukların okul başarılarının değerlendirilmesi normal çocuklarınkinden farklıdır. Özellikle bu çocuklar yazılı imtihanlarda çok zorlanmaktadırlar. Dikkat süreleri kısadır. Dürtülerinden uzun süreli uyarılmadan veya ikaz edilmeden konsantre olamamaktadırlar. Bunun için DEHB li çocukların değerlendirilmesinde performansa dayalı değerlendirmelere ağırlık verilmelidir. Sözlü imtihanlarda daha başarılı olmaktadırlar. Bu çocukların sınıfta ön sıralara oturtulmalıdır. Çünkü öğretmenin kendisini her an görebileceğini hissedecektir ve daha kontrollü olacaktır. Uzun süre ders anlatılmamalıdır. Bunun yerine dikkati toplaması için kontrolü kaybetmeden farklı bir konuda konuşup tekrar derse dönmeleri sağlanmalıdır. Derste monoton bir ses tonu ile değil daha aktif ve dikkat çekebilecek şekilde sunum yapmalıdır. Özellikle tonlamalarda bulunarak dikkatleri konuya çekmelidir. Sınıfta öğrencilerin derse katılımını sağlamak amacıyla ödül kullanılmalıdır. İlk etapta ödül hemen verilmeli daha sonra davranışın kalıcı olması için derecelendirilerek verilmelidir. Ödevler çok verilmelidir. Bu çocukla aile arsındaki iletişim bozmaktadır ki bu olumsuz davranıların artmasına neden olmaktadır. Konular bir anda değil anlaşıldıkça verilmesi çok önemlidir. özellikle bir derste çok fazla konu işlemek öğrenmeyi ve bunları belleğe kaydetmeyi zorlaştırmaktadır.

DEHB li çocukların öğretmeni olmak gerçekten meşakkatli bir durumdur. Hele ki bizim ülkemizde ortalama 45-50 kişilik sınıflarda bu durum daha da zorlaşmaktadır. Ancak bu çocuklar sosyal hayatta iyi meslekler icra edebilecek kapasitedeler. İşbirliği içinde çalışıldığı zaman ilerlemenin olmaması çok düşük bir ihtimaldir. Eğer kolektif çalışılırsa ve hastalıkta iyileşmeler gözlemlenirse, gerek çocuk veya ergende gerekse tedavideki ilgili kişilerde motivasyon artacaktır. Bu da işlerin rayına girdiğinin göstergesidir.

Bu yazı toplam 10013 defa okunmuştur
Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
2 Yorum
Serkan Gürgenci Arşivi