Psikolog Hayriye Öztuğrul

İnsan yaratılmış olmanın gereği çeşitli imtihanlarla tanışır. Yokluklar, tehditler, ölümler...vb. Bu sıralama bir hayli gidebilir. Sebebi ne olursa olsun zorluklar karşısında insanın yaşadığı haller bellidir. Öfke, suçluluk, acı, korku, kaygı bunlardan bazılarıdır. Sıkıntı veren bu duygularla belli oranlarda baş edilebilirken bir yerden sonra duyguların baskısı dayanılmaz hale gelir. İşte orada psikolog ve psikiyatristlerin görevi başlar. İnsanın tanımlayamadığı duygularına, sorunlarına ve çözüm yollarına ışığı yakmak noktasında kişiye refakati ve desteğiyle yardım eder. Işık insanın içindedir.

Sıkıntı ve zorluklarla baş etme konusunda Allah her insana eşit imkan sunmuş, 'can' denilen özü bahşetmiştir. O bize bizden daha yakındır. ( Bakara/186) Asıl terapi bu inançla başlar. Biz inancımız ve iyi olan niyetimiz üzere ilerlerken psikoterapiler destekleyici bir yol sunar.

Psikoterapi kullanılan tanımına göre; zaman, görüşme sıklığı, görüşmelerin içeriği ve samimiyet derecesi açısından sınırlandırılmış, danışanın problemleri üzerine konuşulan tek taraflı ilişkidir.

Psikoterapinin hedefleri arasında davranış değişikliği, kişiler arası ilişkilerin iyileşmesi, içgörü, kendini tanıma ve ifade edebilme yer alır.

Psikoterapiler üç çeşittir. 1) Bireysel terapi 2) Grup psikoterapisi 3) Aile terapisi. Bunlar arasından grup psikoterapisini tanımı ve faydaları yönüyle ele alacağız.

Grup psikoterapisi; benzer ya da farklı problemleri yaşayan yaklaşık onüç kişiden oluşan gruplarla yapılır. Uzman bir kişi grup lideri pozisyonundadır. Gruptaki duygu, düşünce paylaşımlarını analiz eder. Grubu yönetir. Genellikle haftada bir kez toplanılır.

İnsan insanın dostudur ve asıl iyileştirici olan kişiler arası ilişkilerdeki muhabbet ve güvendir, şiarıyla gruptaki her birey hikayesini, duygularını paylaşır. Grup destek olur, yanında olduğunu hissettirir ve yalnızlık duygularını giderir. Diğer üyelerden alınan geri bildirimler, yorumlar ve onların neler hissettiği kişinin kendini tanımasına, hatalarını, onu üzen yanlarını görebilmesine vesile olur.

Grup topluma ait küçük bir örneklemdir. Grup içinde kurulan başarılı kişiler arası ilişkiler kişinin hayatındaki diğer ilişkilere de yön verir. İletişim becerilerinin gelişimini sağlar.

Gruptaki üyelerden birinin yaşamındaki olumlu gelişmeler, sorunlarının çözümü diğer üyeler için umut verici olur. Bu umut iyileşmeyi hızlandırır. Sorunların aşılmasında umut çok büyük itme kuvvetidir.

Üyeler birbirlerini veya grup liderinin davranışlarını gözlemleyerek daha pozitif düşünce ve davranışları öğrenirler.

Kişi kendini zorlayan, içinden çıkamadığı düşüncelerini, duygularını ve tüm gerilimini grup içerisinde emin olarak ifade edebilir. Bu güven duygusunun içselleştirilmesi iyileşmeye atılan bir adım olur.

Grupta her birey bir diğerinin sıkıntılarını dinler, çözümü için ona yardım eder, destek olur, derdini paylaşır. Bu da içsel gelişimi ve zenginliği arttıran yollardan biridir. Peygamberimiz bu konuda; "Kim bir müminin dünyalık sıkıntılarından birini giderirse Allah (cc) da onun kıyamet günü sıkıntılarından birini giderir. Kim zor durumda olana kolaylık sağlarsa Allah (cc) da ona dünyasında ve ahiretinde kolaylık sağlar. Kim müslümanın ayıbını örterse Allah (cc) da onun dünyada ve ahirette ayıplarını örter" buyurmaktadır. Bu hadisin verdiği mana grup terapilerinde bir yönüyle yaşanmaktadır.

İlk olarak 1940'lı yıllarda uygulanmaya başlanan grup psikoterapileri panik rahatsızlıktan, yeme problemlerine, obsesif-kompülsif rahatsızlıktan, alkolizme, kanser destek gruplarına kadar benzer bir çok konu üzerine çalışılmaktadır. Psikolojik problemlerin çözümünde destekleyici ve etkili bir yöntemdir.