Birçok faktör bu merkeze etki ediyor.Her yaşa uygun salgılanan hormonlar, midenin boşalması, kan şekerinin düşmesi, mide-barsak ve safra kesesinin salgılarının artması gibi organlardan gelen iç uyaranların yanı sıra yiyeceklerin görülmesi, kokularının duyulması, yiyeceklerden bahsedilmesi de yeme isteğini uyarıyor ya da baskılıyor.

Bunların yanı sıra içinde bulunulan öfke, üzüntü, neşe, mutluluk gibi duygusal durumlar, o yiyecekle ilgili daha önceki deneyimler ve hastalık- sağlık hali de yeme isteğini düzenliyor.

Çocuklarda yeme sorunlarının nedenleri organik veya psikolojik oluyor.

Yeterli bir yeme ve beslenme fonksiyonu için önce sağlıklı bir sindirim sistemi gerekiyor. Sindirim sistemi ağızdan başlıyor ve dışkılama fonksiyonu ile son buluyor. Sindirimde görevli tüm organlarla ilgili sorunlar yeme ve iştahı etkiliyor.

Ağız ve boğazla ilgili sorunlar: Ağızda ve ösafagusta yaraların olması
Dişlerle ilgili sorunlar: Bebeklerde diş çıkartma aşaması, daha büyük çocuklarda çürükler ve diş eksiklikleri. Çiğneme ve yutma bozuklukları.
Özofagus darlıkları , hareket bozuklukları,
Mide hastalıkları, gastrit ülser gibi
Barsaklarda işlev bozuklukları, emilim, pankreas ve safra kesesi sorunları.
Bağırsak hareket bozuklukları, kabızlıklar.
İştah ve beslenme işlevi ile ilgili kontrol edici ve yardımcı sistemlerin oluşması
Solunum zorlukları: Yeme- çiğneme sırasında rahat nefes almayı engelleyen burun tıkanıkları bebek ve çocukları zorluyor. Akciğer ve solunun kapasitesini kısıtlayan bronşit astım gibi hastalıklar da öğünün bitirilmesini zorluyor.

Kalp ve dolaşım sistemi ile ilgili sorunlar: Doğuştan ve sonradan edinilen kalp hastalığı, kalp yetersizliği olan bebekler, çocuklar ve yetişkinler vücut sistemlerine yeteli kan ve dolayısıyla enerji verici maddeler ve oksijen pompalanamadığı için çabuk yorulurlar. Bu tür çocukların büyüme ve gelişmeleri de yaşıtlarından geri kalabilir.

Kan hastalıkları: Vücutta yeterli kan bulunamaması aynı mekanizma ile beslenmeyi zorlayabiliyor. Kansızlığa yol açan sorun aynı zamanda vücuda alınan diğer minerallerin de yetersizliğine yol açabileceği için vitamin, mineraller ve protein ile kalori yetersizliği gelişebilir.

Merkezi sinir sistemi hastalıkları: Beyin felci olan bir çocuk veya yetişkin kendi başına hareket ederek besine ulaşamaz, kendi kendine yiyip içemez. Bunun yanında çiğneme ve yutma kasları da yeterli çalışmayabilir.

Kas hastalıkları: Çizgili veya düz kaz kasları tutan seyrek görülen hastalıklar da solunum ve beslenmeyi bozabilir.

Yazan: Uzm. Dr. Ayşe KILIÇ