İnsanı zorlayan her durum, yaşantı ve koşulun stres anlamına geldiğini belirten uzmanlar, doğru yönlendirilebilmesi halinde stresin başarıyı artırdığını ifade ediyor.
Yaşamla ilgili çeşitli durum ve olayların insanlar üzerinde oluşturduğu baskı stres olarak tanımlanıyor. Uykusuzluk, kötü beslenme, ekonomik sorunlar, iş sorunları, aile sorunları, kişilik yapısı, sosyal desteğin olmaması, hareketsizlik ve sağlık sorunları stresin nedenleri arasında yer alıyor. Ancak günlük yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelen stresin, doğru yönlendirildiğinde performansı ve başarıyı tetikleyebileceği belirtiliyor.
Anadolu Sağlık Merkezi'nden Psikolog Sevil Usanmaz, biraz stresin performansı iyileştirdiğini, bireyi aktif yaptığını açıkladı. Yetişecek bir iş için çalışma hızının ve süresinin artırılmasının bu duruma örnek verilebileceğini belirten Usanmaz, biraz stresin merak duygusunu artırarak, yeni öğrenmeleri sağladığını vurguladı. Küçük, büyük, genç, yaşlı, kadın, erkek herkesin stres altında olabileceğini ifade eden Usanmaz, çevrede stresle ilgili birçok etken varken, stresin hayattan sökülüp atılmasının mümkün olmadığına değindi. Usanmaz, stresin kimi zaman insanı güçlü kılabileceğini, önemli olanın onunla baş etmeyi öğrenmek olduğunu söyledi. Stres karşısında insanların kendilerini korumak için stresi oluşturan durumla ya mücadele ettiğini ya da bu durumdan uzaklaştığını kaydeden Usanmaz, stres nedenleri değişse de stres karşısında insanların verdiği tepkilerin benzerlik gösterdiğini aktardı.

Savaş ve Kaç İlkesi

Stres karşısında insanların kendilerini korumak için çeşitli tepki ve davranışlar gösterdiklerini vurgulayan Usanmaz, "Stres karşısında bütün canlılar, stresi oluşturan durumla ya mücadele ederler veya bu durumdan uzaklaşırlar. Buna 'savaş veya kaç' ilkesi denir. Stres karşısında organizmanın bütünlüğü tehdit altındadır ve organizmanın kendini koruması için oluşturduğu dengesi bu durumdan etkilenir. Bozulan dengenin yeniden sağlanması gerekir. Denge, bu durumla savaşarak veya kaçarak yeniden oluşturulur. Ancak stresle sürekli ama etkisiz mücadele tükenmişliğe yol açar" diye konuştu.
Psikologlara göre stresin, onu zihninde taşıyan kişiye ait olduğunu belirten Usanmaz, bireysel farklılıklar, algılama, hissetme, öğrenme, sosyo-kültürel özellikler, zihinsel kapasite, cinsiyet, yaş, geçmiş yaşantılara ait izlerin strese dönüştürülebileceğini söyledi. Usanmaz, "Stres karşısında verilen tepki, uyarana yüklenen anlama bağlıdır. Bireyin, geçmiş yaşantıları, yanlış öğrenmeleri, ihtiyaçları ve beklentileri bir durumu veya uyaranı 'stres veren' veya 'stres vermeyen' olarak tanımlamasına neden olur" dedi.

Gevşeyerek Strese Savaş Açın

Stresle başa çıkmanın en etkili yolunun gevşeme olduğunu, gevşemenin ilk adımının da solunumu kontrol etmek olduğu belirten Usanmaz, stres durumlarından derin, ağır ve sessiz nefes alınmasının önemine değindi. Usanmaz, "Stresle başa çıkmak için doğru nefes alınması gerekiyor. Doğru nefesin, derin, ağır ve sessiz olması gerekiyor. İyi nefes almak, iyi nefes vermekle olur. Alınan nefesin ağızdan yavaşça ve iyice verilirse insan gevşer. Kısa nefes alıp verme gevşemeyi sağlamayacağı için stresle başa çıkmada iyi bir yöntem olmayacaktır. Ayrıca, stresle başa çıkabilmek için empati duygusu geliştirilebilir. Diğerlerinin duyguları hissetmeye çalışılabilir. Öfke kontrolünü ve zaman yönetimini öğrenmekte etkili olur. Bunların yanı sıra kendinizi daha çok sevin ve daha fazla güvenin. Kendinizi ödüllendirin, olumlu düşünün. Değişimlere açık olun." şeklinde tavsiyelerde bulundu. (Habertürk)